در جهانی که تعرفه‌ها و تحریم‌ها نقشه تجارت انرژی را تغییر می‌دهند، چین و روسیه با خط لوله قدرت سیبری ۲ دست به یک همکاری استراتژیک زده‌اند. این پروژه نه‌تنها گاز سیبری را به قلب آسیا می‌رساند، بلکه معادلات جهانی گاز را دگرگون می‌کند و فرصت‌های جدیدی برای سرمایه‌گذاری در بازارهای نوظهور ایجاد می‌کند. همراه ما باشید تا داستان این محور انرژی و پیامدهایش را روایت کنیم.
وقتی سیبری به چین پل می‌زند
گاز بنیان؛ تصور کنید لولهای عظیم که از دل سرمای سیبری، گاز طبیعی را به قلب اقتصاد پررونق چین می‌رساند. این تصویر، رویای خط لوله قدرت سیبری ۲ است.
پروژه‌ای با ظرفیت انتقال ۵۰ میلیارد مترمکعب گاز در سال که قرار است از غرب سیبری، از طریق مغولستان، به چین برسد.
در سپتامبر ۲۰۲۵، وقتی نمایندگان گازپروم و شرکت ملی نفت چین قلم به دست گرفتند و یادداشت تفاهمی الزام‌آور امضا کردند، این رویا یک قدم به واقعیت نزدیک‌تر شد.
این خط لوله فقط یک پروژه زیرساختی نیست؛ بلکه نمادی از چرخش استراتژیک روسیه به سمت آسیا پس از از دست دادن بازارهای اروپایی است.
برای چین، این پروژه مانند سپری در برابر نوسانات بازار LNG عمل می‌کند، بازاری که تحت تأثیر سیاست‌های ایالات متحده قرار دارد.
اما داستان به همین سادگی نیست. مذاکرات قیمت‌گذاری، مانند رقص دو شریک قدرتمند، هنوز ادامه دارد. چین قیمت‌های پایین‌تر می‌خواهد، در حالی که روسیه به دنبال جبران درآمدهای ازدست‌رفته‌اش از اروپاست.
بازی ژئوپلیتیک: اتحاد در برابر تحریم‌ها
تابستان ۲۰۲۵، شهر تیانجین چین میزبان اجلاس سازمان همکاری شانگهای (SCO) بود. در این گردهمایی، ولادیمیر پوتین، شی جین‌پینگ و نارندرا مودی، رهبران روسیه، چین و هند، در کنار هم ایستادند و پیامی روشن به جهان فرستادند: ما در برابر فشارهای غرب متحدیم.
این نمایش همبستگی در حالی رخ داد که تعرفه‌های ۵۰ درصدی دولت ترامپ بر نفت و گاز روسیه، بازارهای انرژی را دوقطبی کرده بود.
چین، که حالا بزرگ‌ترین خریدار نفت خام روسیه است، از این فرصت برای خرید انرژی با قیمت‌های رقابتی استفاده کرد.
این همکاری نه‌تنها به چین کمک کرد تا وابستگی‌اش به مسیرهای دریایی تحت نفوذ نیروی دریایی آمریکا را کاهش دهد، بلکه به روسیه امیدی برای جایگزینی بازارهای ازدست‌رفته داد. اما این اتحاد تنها به انرژی محدود نمی‌شود؛ بخش بعدی داستان، حذف دلار از معاملات است.
بریکس پی؛ انقلابی در تجارت گاز
در دنیایی که دلار سلطان تجارت جهانی بوده، کشورهای بریکس (برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی) تصمیم گرفتند قواعد بازی را تغییر دهند.
ابتکار BRICS Pay، یک سیستم پرداخت مرزی مبتنی بر بلاکچین و ارزهای دیجیتال بانک مرکزی (CBDC)، در سال ۲۰۲۵ شگفتی‌ساز شد و ۳۳ تریلیون دلار تراکنش را پردازش کرد. این سیستم، با استفاده از یوان دیجیتال چین و UPI هند، راهی برای تجارت بدون دلار باز کرد.
برای تجارت گاز، این ابتکار مانند کلیدی برای قفل تحریم‌های غربی است. با BRICS Pay، چین و روسیه می‌توانند معاملات گازی خود را بدون نگرانی از محدودیت‌های مالی ایالات متحده انجام دهند.
این سیستم نه‌تنها تجارت را روان‌تر می‌کند، بلکه فرصت‌های جدیدی برای سرمایه‌گذاری در فناوری‌های مالی و زیرساخت‌های مرتبط با انرژی ایجاد می‌کند.
تعرفه‌های آمریکا: جرقه‌ای برای تغییر
وقتی دولت ترامپ در سال ۲۰۲۵ تعرفه‌های سنگینی بر نفت و گاز روسیه وضع کرد، هدفش منزوی کردن مسکو بود. اما نتیجه، برعکس شد.
این تعرفه‌ها چین و روسیه را به هم نزدیک‌تر کرد و چین را به بزرگ‌ترین خریدار نفت خام روسیه تبدیل کرد. این تحول، بازارهای جهانی انرژی را به دو اردوگاه تقسیم کرد: یکی وابسته به دلار و دیگری در حال ساخت جهانی بدون دلار.
این دوقطبی‌سازی، تقاضا برای ابزارهای جایگزین مانند BRICS Pay و ارزهای دیجیتال را افزایش داد. شاخص BRICSIZATION، که میزان پذیرش سیستم‌های غیر دلاری را نشان می‌دهد،
در سال ۲۰۲۵ به ۷۲ درصد رسید. برای سرمایه‌گذاران، این به معنای فرصتی برای ورود به بازارهایی است که از فشارهای اقتصادی غرب در امان هستند.
فرصت‌های طلایی برای سرمایه‌گذاری
داستان محور انرژی چین و روسیه، داستانی از فرصت‌هاست. این همکاری، درهای جدیدی به روی سرمایه‌گذاران باز می‌کند:
- زیرساخت‌های گازی: خط لوله قدرت سیبری ۲ و پروژه‌های مرتبط، مانند همکاری‌های هسته‌ای بین روس‌اتم و چین، بازده بلندمدت و پایداری ارائه می‌دهند. شرکت‌های فعال در ساخت خط لوله، ذخیره‌سازی گاز و فناوری‌های تبدیل LNG به خط لوله، گزینه‌های جذابی هستند.
- فناوری‌های مالی بریکس: رشد BRICS Pay و ارزهای دیجیتال، فرصت‌هایی در فین‌تک و بلاکچین ایجاد می‌کند. شرکت‌هایی که تسویه با ارزهای محلی را تسهیل می‌کنند، در این بازار رو به رشد پیشتاز خواهند بود.
- انعطاف‌پذیری در برابر ژئوپلیتیک: سرمایه‌گذاری در هاب‌های گازی مغولستان، LNG قطب شمال روسیه و کریدورهای تجاری منطقه‌ای مانند خطوط لوله چین-آسیای مرکزی، راهی برای محافظت در برابر فشارهای غربی است.
پایان داستان یا آغاز یک فصل جدید؟
محور انرژی چین و روسیه، فراتر از یک همکاری دوجانبه، پایه‌ای برای یک نظم جهانی چندقطبی است. خط لوله قدرت سیبری ۲ و ابتکار BRICS Pay نشان می‌دهند که جهان در حال تغییر است.
اما این داستان بدون چالش نیست: اختلافات قیمت‌گذاری، تنش‌های ژئوپلیتیکی و موانع فنی همچنان سایه‌ای بر این پروژه‌ها می‌اندازند.
با این حال، برای سرمایه‌گذارانی که این تغییرات را درک کنند، پاداش‌ها قابل‌توجه خواهد بود. در جهانی که هژمونی آمریکا رو به افول است، کسانی برنده‌اند که در زیرساخت‌ها و نهادهای نظم جدید سرمایه‌گذاری کنند.
منبع
