در تلاش برای جلوگیری از اعمال تعرفههای سنگین، بسیاری از کشورهای آسیایی به دنبال انعقاد قراردادهای بزرگ گاز طبیعی مایع (LNG) با آمریکا هستند. اما آیا این رویکرد در بلندمدت منافع ان ها را تامین خواهد کرد؟
کشورهای آسیایی در مذاکرات با دولت ترامپ پیشنهاد خرید بیشتر LNG آمریکا را مطرح کردهاند تا تنشهای مربوط به کسری تجاری با آمریکا کاهش یافته و از افزایش تعرفهها جلوگیری شود.
کارشناسان هشدار میدهند که این استراتژی میتواند دربلندمدت، اهداف زیستمحیطی و امنیت انرژی این کشورها را به خطر اندازد.
خرید بیشتر LNG آمریکا در صدر فهرست امتیازاتی است که کشورهای آسیایی در مذاکرات با واشنگتن درباره تعرفههای گسترده دولت ترامپ بر کالاهای خارجی ارائه کردهاند.
تلاشهای آمریکا برای افزایش صادرات LNG به آسیا پیش از دوران ترامپ آغاز شده بود، اما با فشار شدید وی برای
عقد توافقهای تجاری سرعت بیشتری گرفت.
ژاپن گازی را میخرد که نیاز ندارد
نخستوزیر ویتنام بر ضرورت افزایش واردات این سوخت فوق سرد تأکید کرد و دولت ماه مه سال جاری قراردادی با یک شرکت آمریکایی برای توسعه هاب واردات گاز امضا کرد.
شرکت ژرا (JERA)، بزرگترین تولیدکننده برق ژاپن، نیز در ژوئن قراردادهای ۲۰ ساله جدیدی برای خرید سالانه تا ۵.۵ میلیون تن گاز آمریکا از حدود سال ۲۰۳۰ امضا کرد.
گاز طبیعی مایع چیست؟
LNG، گاز طبیعی است که به شکل مایع درآمده تا ذخیرهسازی و حملونقل آن آسانتر شود و در حملونقل، پختوپز خانگی، گرمایش و فرآیندهای صنعتی استفاده میشود.
ترامپ در گفتگو با کره جنوبی همکاری برای پروژه ۴۴ میلیارد دلاری LNG آلاسکا را مطرح کرد که منجر به بازدید مسئولان در ژوئن از محل پروژه شد.
این پروژه، انتقال گاز از منطقه وسیع نورث اسلوپ آلاسکا به کارخانه مایعسازی نیکیسکی در جنوب مرکزی آلاسکا را هدف دارد و عمدتاً برای صادرات به کشورهای آسیایی طراحی شده است، بدون عبور از کانال پاناما.
تایلند نیز پیشنهاد قرارداد بلندمدت برای خرید سوخت آمریکایی را داده و علاقهمندی خود به پروژه آلاسکا برای ساخت خط لولهای به طول تقریباً ۱۳۰۰ کیلومتر را اعلام کرده است.
فیلیپین در حال بررسی واردات گاز از آلاسکا است و هند نیز در نظر دارد مالیات واردات انرژی آمریکا را حذف کند تا کسری تجاری خود با واشنگتن را کاهش دهد.
تیم دایس از شرکت مشاوره انرژی APAC گفت: «ترامپ فشار زیادی بر شرکای تجاری آسیایی برای خرید بیشتر LNG آمریکا وارد کرده است.»
او اشاره کرد که ژاپن با وجود داشتن ذخایر فراوان گاز، قرارداد خرید بیشتر را پذیرفته است.
وی افزود: «این موضوع برای اهداف پایداری جنوب شرق آسیا مناسب نیست.
تجدیدپذیرها در سایه ال ان جی
کارشناسان معتقدند قراردادهای خرید LNG میتواند روند پذیرش انرژیهای تجدیدپذیر در آسیا را کند کند. بستگی به قراردادهای بلندمدت میتواند کشورها را به زیرساختهای قدیمی متکی کند، در حالی که جهان به سرعت به سمت منابع پاکتر مانند خورشیدی و بادی حرکت میکند که راهحلهای سریعتر و ارزانتری برای تأمین نیازهای رو به رشد انرژی ارائه میدهند.
ایندرا اورلند، رئیس مرکز تحقیقات انرژی مؤسسه نروژی امور بینالملل، میگوید: «ساخت خطوط لوله، ترمینالها و حتی اجاقهای گازی خانگی سیستمهایی گران و سخت برای جایگزینی ایجاد میکند که تعویض به انرژیهای تجدیدپذیر را دشوارتر میکند.»
وی همچنین به نفوذ شرکتهای انرژی که از گاز و زغالسنگ سود میبرند اشاره کرد که سیاستها را به نفع مدلهای تجاری خود تغییر میدهند.
تأثیرات زیستمحیطی و اقتصادی LNG
اگرچه LNG نسبت به زغالسنگ سوخت پاکتری است، اما هنوز یک سوخت فسیلی است که گازهای گلخانهای تولید کرده و به تغییرات اقلیمی کمک میکند.
بسیاری از قراردادهای LNG شامل بندهای «بخر یا پرداخت کن» هستند که دولتها را ملزم میکند حتی اگر سوخت را مصرف نکنند، هزینه آن را بپردازند.
کریستوفر دولمن از مؤسسه تحلیل اقتصادی انرژی هشدار میدهد که اگر انرژیهای تجدیدپذیر سریع رشد کنند و نیاز به LNG کاهش یابد، کشورها ممکن است همچنان مجبور به پرداخت هزینه گازی شوند که به آن نیاز ندارند.
پاکستان نمونهای از این وضعیت است. افزایش شدید قیمت LNG باعث افزایش هزینه برق شد و مصرفکنندگان را به نصب پنلهای خورشیدی روی پشتبامها سوق دادند.
اکنون که تقاضا کاهش یافته و عرضه گاز افزایش یافته، این کشور در حال تعویق انداختن محمولههای LNG و تلاش برای فروش مازاد سوخت است.
موانع واردات LNG آمریکا
کارشناسان میگویند اگرچه کشورهای آسیایی تمایل خود را برای واردات بیشتر LNG آمریکا نشان دادهاند، اما احتمالاً میزان واردات به حدی کافی نیست که تأثیر چشمگیری بر کسری تجاری آمریکا داشته باشد.
کریستوفر دولمن میگوید: «کره جنوبی باید سالانه ۱۲۱ میلیون تن LNG وارد کند؛ یعنی ۵۰ درصد بیشتر از کل LNG صادراتی آمریکا در سال گذشته و سه برابر میزان واردات فعلی کره جنوبی.»
ویتنام با داشتن مازاد تجاری دوبرابر کره جنوبی، باید ۱۸۱ میلیون تن LNG وارد کند که بیش از دو برابر صادرات LNG آمریکا در سال گذشته است.
مشکلات اقتصادی و ساختاری
پروژه LNG آلاسکا به طور گسترده غیر اقتصادی تلقی میشود. در آسیا، هم زغالسنگ و هم انرژی تجدیدپذیر به قدری ارزان هستند که گاز آمریکا باید کمتر از نصف قیمت فعلی باشد تا بتواند رقابت کند.
تعرفههای وارداتی بر فولاد چینی هزینه ساخت خطوط لوله و ترمینالهای LNG را افزایش میدهد و تأخیرهای طولانیمدت در ساخت توربینهای گازی باعث شده پروژههای جدید گاز به احتمال زیاد تا سال ۲۰۳۲ به بهرهبرداری نرسند.
از سوی دیگر، عرضه مازاد جهانی LNG احتمالاً قیمتها را کاهش میدهد و قفل شدن در قراردادهای بلندمدت با قیمتهای فعلی بالا را برای کشورها دشوارتر میکند.
نگرانیهای امنیت انرژی
متعهد شدن به قراردادهای بلندمدت LNG آمریکا میتواند امنیت انرژی منطقهای را تحت تأثیر قرار دهد، به خصوص در شرایط پیچیده ژئوپولیتیکی و نوسانات بازار.
اورلند تأکید میکند: «ثبات بلندمدت آمریکا به عنوان شریک تجاری قابل پیشبینی نیست و اتکا به انرژی از آنجا، ریسک بزرگی است.»
داریو کنر از شرکت Zero Carbon Analytics میگوید: «LNG فقط زمانی به امنیت انرژی کمک میکند که در دسترس و مقرون به صرفه باشد. این نکته مهمی است که اغلب فراموش میشود.»
اختلالات اخیر در مسیر عبور سوخت از تنگه هرمز و همچنین تغییر مسیر محمولههای LNG در جریان تهاجم روسیه به اوکراین که به اروپا منتقل شدند، نمونههایی از تأثیر رویدادهای دور بر بازار آسیا بودند.
کنر میگوید: «رویدادهای اروپا که ممکن است بسیار دور به نظر برسند، میتوانند بر دسترسی و قیمتها در آسیا تأثیرگذار باشند».
از این رو کشورهای آسیایی میتوانند با توسعه منابع تجدیدپذیر، امنیت انرژی خود را افزایش داده و در کاهش انتشار کربن پیشرفت کنند. او اشاره میکند که تنها حدود ۱ درصد از ظرفیت خورشیدی و بادی جنوب شرق آسیا مورد استفاده قرار گرفته است.
او میگوید: «گزینههای واقعی برای پاسخ به افزایش تقاضای برق وجود دارد. تنها راه حل ساخت LNG نیست».





